Do sprzedaży trafiły właśnie cztery nowości wydawnicze od Warsztatów Kultury. W wersji papierowej ukażą się: „Ta Maya, co filmy kręciła” – historia Mai Deren, urodzonej w Kijowie legendarnej reżyserki, aktorki, scenarzystki i fotografki; „Gwiazdozbiór kury” – baśniowa podróż przez Karpaty, pełna magii, humoru i życiowych mądrości oraz „Solea Minor” – liryczna, groteskowa dystopia o ostatnim skrawku świata, samotności, proroctwie, przeznaczeniu i zmaganiu z „obłąkańczymi pragnieniami”. Z kolei w wersji audiobooka swoją premierę będzie miała książka „Kotek, Kogutek, Szafka” – opowieść o wojnie, przetrwaniu i czułości w czasie rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Książki
„Gwiazdozbiór Kury” Sofiji Andruchowycz (tłum. Andrij Saweneć) | wydanie papierowe i audiobook
O książce
Gwiazdozbiór Kury to pełna ciepła i humoru opowieść Sofiji Andruchowycz do rodzinnego czytania. Opowiada o niezwykłej przyjaźni, która łączy pokolenia, ludzi i zwierzęta, rozgrywająca się w sercu Karpat. Stara Maria i jej ukochana kura Mariczka wyruszają w podróż przez mroczny las, gdzie czekają na nie niespodzianki, niebezpieczeństwa i magiczne spotkania. To historia o odwadze, samotności i nadziei, która pokazuje, że nawet w najmroczniejszych miejscach można odnaleźć światło i skłania do refleksji nad tym, co naprawdę jest ważne. W 2017 roku książka została wpisana na listę Białych Kruków Międzynarodowej Biblioteki Książek dla Dzieci i Młodzieży w Monachium. Książka w polskim tłumaczeniu Andrija Sawencia ukazuje się w dwóch wersjach. Ta papierowa odtwarza szatę graficzną oryginalnego wydania z ilustracjami pomysłodawczyni książki, pisarki i ilustratorki Mariany Prochaśko, która stworzyła do niej kolaże z własnych rysunków i zdjęć Ołeny Subacz. W wersji dźwiękowej tekst czyta uznana aktorka, autorka i dziennikarka Beata Jewiarz.
Książka wydana została w ramach projektu Literary Eastern Express dofinansowanego przez Unię Europejską w ramach programu Kreatywna Europa.
O autorce
Sofija Andruchowycz (ur. 1982 w Iwano-Frankiwsku) – ukraińska pisarka, tłumaczka i publicystka. Absolwentka Ukraińskiej Akademii Drukarstwa we Lwowie. Autorka książek „Lato Mileny” (2002), „Starzy ludzie” (2003), „Kobiety ich mężczyzn” (2005, wyd. pol. 2007), „Siomga” (2007, wyd. pol. 2009), „Felix Austria” (2014, wyd. pol. 2016), „Amadoka” (2020), „Katananche” (2024). Współredaktorka pisma „Czetwer”, tłumaczka książek m.in. Manueli Gretkowskiej, J.K. Rowling, C.S. Lewisa, Toniego Judta, Ayn Rend, Kadzuo Ishiguro. Stypendystka polsko-niemieckiego projektu stypendialnego „Homines Urbani” i programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Gaude Polonia”. Laureatka licznych nagród, m.in. Nagrody Literackiej Wydawnictwa „Smołoskyp” (2001), Nagrody „Litakcent Roku” (2014), Nagrody „Książka Roku BBC” (2014), Nagrody Literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego (2015), Nagrody Literackiej Wyszehradzkiego Partnerstwa Wschodniego (2017), Nagrody im. Szolema Alejchema (2023).
O tłumaczu
Andrij Saweneć (ur. 1977 r. w Kornynie, Ukraina) – tłumacz, badacz przekładu. Absolwent Żytomierskiego Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Iwana Franki oraz Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów. Doktoryzował się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II, gdzie też wykładał. Autor monografii „Poezja w przekładzie: <ukraińska> Szymborska (2006) i szeregu artykułów przekładoznawczych. W jego przekładach na język ukraiński ukazały się m.in. powieści Ernesta Hemingwaya i Salmana Rushdiego oraz trzy wybory wierszy Wisławy Szymborskiej. Autor wyboru i tłumacz polsko-ukraińskiej antologii poetyckiej „Lublin z dala, Lublin z bliska” (2017). W przekładach na język polski opublikował m.in. poemat Jurka Gudzia „Barykady na Krzyżu” (2014), wybór felietonów Mykoły Riabczuka „Poprzednie życie” (2018), rozmowę rzekę Jurija Andruchowycza, Ołeksandra Bojczenki i Oresta Drula pt. „Worochtarium” (2019). Współredaktor serii wydawniczej Wschodni Express.
„Kotek, Kogutek, Szafka” Ołeksandra Mycheda (tłum. Andrij Saweneć) Czyta: Jarosław Zoń | audiobook (wydanie papierowe wkrótce)
O książce
Wydarzenia tej baśniowej opowieści rozgrywają się w miasteczku Borodzianka pod Kijowem w pierwszych tygodniach pełnowymiarowej inwazji Rosji na Ukrainę. Historia splata losy babci Lizy, jej wnuczki Soni oraz niezwykłych domowych towarzyszy – Szafki, Kogutka i Kotka, którzy stają się niemymi świadkami zniszczenia i przetrwania. W tle pulsują wspomnienia z przeszłości, wojenne traumy i czułość zamknięta w drobnych gestach codzienności. To historia o sile rodzinnych więzi, miłości do ojczyzny i walce o ocalenie zarówno życia, jak i pamięci. Inspiracją stał się prawdziwy symbol niezłomności: drewniana szafka, która ocalała po rosyjskim bombardowaniu Borodzianki. Autorem książki jest pisarz, kulturoznawca i żołnierz Ołeksandr Myched, który sam stracił dom w bombardowaniu Hostomla. Za sprawą niezwykłych ilustracji kijowskiej ilustratorki Żeni Połosiny książka trafiła na listę zwycięzców VI Międzynarodowego Konkursu Ilustrowanej Książki NAMI CONCOURS 2023.
Książka wydana została w ramach projektu Literary Eastern Express dofinansowanego przez Unię Europejską w ramach programu Kreatywna Europa.
O autorze
Ołeksandr Myched (ur. 1988 w Niżynie) – ukraiński pisarz, kulturoznawca, menadżer kultury, kurator, edukator, tłumacz. Członek Ukraińskiego Centrum Międzynarodowego PEN-clubu. Absolwent Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki, doktor nauk humanistycznych. Autor 10 książek prozy, z których w Polsce ukazały się „Zmieszam z węglem twoją krew. Zrozumieć ukraiński wschód” (2023) oraz „Kryptonim dla Hioba. Kroniki inwazji” (2025). Jego książka „The Language of War” trafiła na listę najlepszych książek 2024 roku według brytyjskiego dziennika „The Telegraph”. Kurator programu literackiego PinchukArtCentre (2010–2012), programu literackiego GogolFest (2012–2013) i szeregu wystaw. Przed pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę przez cztery lata mieszkał z rodziną w Hostomlu niedaleko Kijowa. Jego dom został zniszczony pociskiem w pierwszym tygodniu inwazji. Obecnie służy w Siłach Zbrojnych Ukrainy.
„Ta Maya, co filmy kręciła” Oksany Łuszczewskiej (tłum. Wira Romanyszyn) | wydanie papierowe i audiobook
O książce
Wzruszająca opowieść Łuszczewskiej przybliża młodym czytelnikom postać Mai Deren, która w obliczu antysemickich pogromów, musiała wyemigrować z rodziną do USA. To tam odkryła w sobie pasję do fotografii, co poprowadziło ją do świata kina awangardowego.
Autorka ukazuje, jak wyobraźnia i determinacja pomagały Mai pokonywać życiowe trudności. Dodatkowo fantazyjne ilustracje Ołeny Wasiny oddają niezwykłą atmosferę jej twórczości. To nie tylko biografia, lecz również opowieść o sile marzeń oraz o tym, jak pasja może kształtować życie i wpływać na światową kulturę.
Książka wydana została w ramach projektu Literary Eastern Express dofinansowanego przez Unię Europejską w ramach programu Kreatywna Europa.
O autorce
Oksana Łuszczewska (ur. 1982 w Talnem) – ukraińska pisarka, autorka 60 książek dla dzieci i młodzieży, tłumaczka, badaczka literatury, członkini ukraińskiego PEN Clubu. Obroniła doktorat na Uniwersytecie Georgii w USA, gdzie również wykładała literaturę dziecięcą. Tworzyła przeglądy książek tłumaczonych dla amerykańskiej sekcji IBBY, publikowała teksty o ukraińskiej literaturze dziecięcej w „IBBY European Newsletter”. Autorka libretta musicalu „Mysz Szusza Show”.
Jej książki są wydawane w Ukrainie, USA, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Niemczech, Szwecji, Polsce. Zwyciężczyni licznych konkursów literackich i nagród, w tym konkursu poetyckiego Of Earth and Sky (2020). W 2017 roku jej opowieść „Wiatr spod słońca” trafiła na listę Białych Kruków Międzynarodowej Biblioteki Książek dla Dzieci i Młodzieży w Monachium, a brytyjskie wydanie jej książki „Cicha noc, mój astronaucie” weszło do piątki najlepszych książek 2024 roku według „The Financial Times”. Założycielka i kuratorka grupy kreatywnej „STORY+JA”, wykłada kursy creative writing.
O tłumaczce
Wira Romanyszyn – doktor nauk humanistycznych, absolwentka Państwowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. Iwana Fanki w Drohobyczu, lektorka języka polskiego jako obcego, tłumaczka. W latach 2004–2019 pracowniczka Polonistycznego Centrum Naukowo-Informacyjnego im. Igora Menioka Uniwersytetu w Drohobyczu. W latach 2008–2016 koordynatorka współpracy międzynarodowej Stowarzyszenia Artystycznego „Alter”. Stypendystka Kasy im. Józefa Mianowskiego (2010) oraz programu „Gaude Polonia” MKiDN RP (2014).
„Solea Minor” Evelin Márton (tłum. Daniel Warmuz) | wydanie papierowe
O książce
Jaką książkę zabraliby Państwo na bezludną wyspę? Dżemme czyta encyklopedię. Poza tym opiekuje się cmentarzem, obserwuje bezkresny horyzont i rozmawia z fokami. Lecz Solea Minor nie jest całkiem odludna, zamieszkuje ją też ekscentryczny sklepikarz, jego żona, która jest bardziej kotem niż kobietą, i rzesza innych nietuzinkowych postaci, które łączą się w klany. Na wyspie, ostatnim skrawku Ziemi ocalałym po końcu historii wszystko toczy się według własnych prawideł. Dopiero wypełnione proroctwo, czyli przybycie błękitnookiego E’Lama, odmieni życie Dżemmego. Czy odnajdą wspólny język i dozorca cmentarza uwierzy w cuda? Liryczna, pełna groteski i humoru książka Evelin Márton to opowieść o samotności, przeznaczeniu, poszukiwaniu prawdy i zmaganiu z „obłąkańczymi pragnieniami”. Dystopijna rzeczywistość Solei Minor w równym stopniu może odzwierciedlać losy małych społeczności, co traktować o życiu w postpandemicznym świecie wystawionym na kolejne zagrożenia.
O autorce
Evelin Marton (ur. 1980) – pisarka, dziennikarka, redaktorka związana z pismem literackim „Helikon”. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie im. Babeșa – Bolyaiego w Klużu Napoce, w młodości trenowała lekkoatletykę. Przez kilkanaście lat mieszkała w Bukareszcie, ale jak wyznaje: „Moją ojczyzną jest język, mogę go zabrać ze sobą wszędzie, dokądkolwiek się udam, ponieważ żyje on we mnie”. Debiutowała w 2008 r. zbiorem nowel „Bonjour Leibowitz”, później wydała zbiór opowiadań „Koci miód”(2011), powieści „Serce z papieru” (2012) i „Noce salamander” (2015), przełożone na rumuński, a ostatnio Farkashab („Wilcza piana”, 2022). Laureatka kilku nagród, m.in. Nagrody im. László Csikiego (2016), Nagrody za działalność na rzecz współczesnej węgierskiej kultury siedmiogrodzkiej (2017), Stypendium im. Zsigmonda Keménya (2019).
O tłumaczu
Daniel Warmuz (ur. 1987 w Krakowie) – z wykształcenia polonista i hungarysta, studia ukończył na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kilka lat mieszkał w Budapeszcie. Absolwent podyplomowego kursu tłumaczeń literackich w Instytucie im. Balassiego w Budapeszcie. Zajmuje się badaniem, przekładem i popularyzacją literatury węgierskiej. Autor artykułów naukowych, esejów i recenzji. Interesuje się współczesną literaturą, teatrem i przekładoznawstwem. W wolnych chwilach zajmuje się fotografią. W 2013 r. wystąpił w spektaklu „174/B. W służbie sprawiedliwości” grupy teatralnej PanoDráma. Dwukrotny laureat konkursu translatorskiego zorganizowanego przez Muzeum Literatury im. Sándora Petőfiego w Budapeszcie (2013, 2015), laureat Nagrody im. Adama Włodka przyznawanej przez Fundację Wisławy Szymborskiej (2019). W 2022 r. otrzymał Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus dla tłumaczy za przekład powieści „Szatański pomiot” Zoltána Mihálya Nagya.
O wydawnictwie
Wydawnictwo Warsztaty Kultury prowadzone przez miejską instytucję Warsztaty Kultury w Lublinie to niewielka, niszowa oficyna skupiona wokół literatury i kultury krajów Europy Środkowej oraz Wschodniej. Działalność wydawnicza skupia się głównie na serii „Wschodni Express”. W serii tej publikowana jest przede wszystkim zróżnicowana gatunkowo proza i eseistyka, ale także wiersze. Do ich autorów należą najwybitniejsi twórcy Ukrainy, Białorusi, Łotwy czy Litwy. Wydawnictwo szczyci się też współpracą z Bohdanem Zadurą, jednym z najwybitniejszych polskich tłumaczy prozy i poezji ukraińskiej.
Od 2023 do 2026 roku Wydawnictwo realizuje także projekt Literary Eastern Express. W tym czasie 16. książek ukraińskich autorów i autorek będzie tłumaczone i wydane dzięki wsparciu Unii Europejskiej w ramach programu Kreatywna Europa.
Spotkania literackie Wschodniego Expressu
To już tradycja, że podczas festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia (3–6 lipca 2025 r.). odbywają się premiery najnowszych książek serii wydawniczej Wschodni Express. Towarzyszą im spotkania i debaty z pisarzami i pisarkami z krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
Harmonogram tegorocznych spotkań
Czwartek, 3 lipca
15.30–16.00 | „Literatura w czasie trudnym” – wykład inauguracyjny Bohdana Zadury | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
16.00–17.00 | premiera książki: Slobodan Šnajder „Czas miedzi” (przekład z chorwackiego: Siniša Kasumović) | w spotkaniu wezmą udział: Slobodan Šnajder oraz Siniša Kasumović, prowadzenie: Agnieszka Krawiec| Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
17.30–18.30 | premiera książki: Sofija Andruchowycz „Gwiazdozbiór Kury” (przekład z ukraińskiego: Andrij Saweneć) |w spotkaniu wezmą udział: Andrij Saweneć, prowadzenie: Jacek Podsiadło| Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
Piątek, 4 lipca
17.00–18.00 | Premiera książki: Birutė Jonuškaitė „Lista obecności” (przekład z litewskiego: Agnieszka Rembiałkowska). w spotkaniu wezmą udział: Birutė Jonuškaitė oraz Agnieszka Rembiałkowska, prowadzenie: Jagoda Graboś | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
18.30–19.30 | Premiera książki: Igor Pomierancew „Mój pierwszy schron” (przekład z rosyjskiego: Zbigniew Dmitroca) | w spotkaniu wezmą udział: Igor Pomierancew oraz Zbigniew Dmitroca, prowadzenie: Ludwika Włodek | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
Sobota, 5 lipca
15.00–16.00 | premiera książki: Evelin Márton „Solea Minor” (przekład z węgierskiego: Daniel Warmuz) | w spotkaniu wezmą udział: Evelin Márton oraz Daniel Warmuz, prowadzenie: Zośka Papużanka | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
16.30–17.30 | premiera książki: Wasyl Słapczuk „Tom & Tom” (przekład z ukraińskiego: Halina Surowiec) | w spotkaniu wezmą udział: Wasyl Słapczuk oraz Halina Surowiec, prowadzenie: Łukasz Wojtusik | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
17.45–18.45 | premiera książki: Oksana Łuszczewska „Ta Maya, co filmy kręciła” (przekład z ukraińskiego: Wira Romanyszyn) | w spotkaniu wezmą udział: Oksana Łuszczewska (online) oraz Wira Romanyszyn, prowadzenie: Rafał Szczerbakiewicz | Warsztaty Kultury, Grodzka 5a – II piętro
Niedziela, 6 lipca
13.00–14.00 | premiera książki: Ołeksandr Myched „Kotek, Kogutek, Szafka” (przekład z ukraińskiego: Andrij Saweneć) | w spotkaniu wezmą udział: Ołeksandr Myched oraz Andrij Saweneć, prowadzenie: Ryszard Kupidura | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
14.30–15.30 | premiera książki: Tania Malarczuk „Jak zostałam świętą” (przekład z ukraińskiego: Anna Łazar) | w spotkaniu weźmie udział Anna Łazar. Prowadzenie: Marta Odulińska | Warsztaty Kultury, Grodzka 7 – patio
Co jeszcze od Wydawnictwa Warsztaty Kultury?
Niedawno w ramach „Wschodniego Expressu” ukazały się dwie nowe książki: ”Czas miedzi” Slobodana Šnajdera oraz zbiór opowiadań „Jak zostałam świętą” Tani Malarczuk. Centralnym punktem pierwszej z nich jest historia rodziny autora, a zwłaszcza jego ojca, który podczas II wojny światowej został wcielony do Wermachtu. „Jak zostałam świętą” to z kolei zbiór kilku opowiadań o mocy sprawczej literatury i sile wyobraźni, ale też satyra oparta na obserwacjach typów psychologicznych człowieka poradzieckiego z szeroką perspektywą queer.
Wszystkie książki wydawnictwa Warsztaty Kultury w Lublinie można znaleźć na stronie wydawnictwo.warsztatykultury.pl