Dzięki wsparciu Centrum Mieroszewskiego, Warsztaty Kultury w Lublinie rozpoczynają realizację międzynarodowego projektu pn. „Wschodnie Laboratorium Wycinanki Ludowej”. To wyjątkowa okazja do wzmacniania artystycznego dialogu między Polakami, Białorusinami i Ukraińcami. Źródłem inspiracji i puntem wyjścia naszych działań będzie tradycyjna twórczość ludowa.

Wycinanka to wyjątkowy element sztuki ludowej, który jest kultywowany od ponad 150 lat, będąc jednocześnie nieodłączną częścią kultury Polski, Białorusi i Ukrainy. Dawniej był najpiękniejszą ozdobą świątecznego wystroju wiejskiej izby, a dziś stanowi jedną z najbardziej intrygujących form sztuki ludowej.

Udział w projekcie umożliwi spotkanie twórców rzemiosła tradycyjnego, wymianę doświadczeń i spostrzeżeń. Zaproszenie do Wschodniego Laboratorium Wycinanki Ludowej  przyjęły: Czesława Kaczyńska (Polska), Lizaveta Chyrvontsava (Białoruś) i Julia Datchenko (Ukraina). Projekt umożliwi także współpracę zaproszonych twórczyń ludowych ze współczesnymi artystami sztuk wizualnych z Polski (Monika Trypuz),  Białorusi (Alena Semeniuk) i Ukrainy (Kiryl Kryvarotau). Ponadto twórcy rzemiosła poprowadzą warsztaty wycinanki dla młodzieży i osób dorosłych.

GDZIE: Warsztaty Kultury w Lublinie

KIEDY: nieregularnie na przestrzeni roku

WSTĘP: wolny, na warsztaty obowiązują zapisy

Biogramy:

Monika Trypuz – urodzona w 1981 r. w Chełmie. Artystka wizualna poruszająca się w dziedzinie sztuki krytycznej i designu spekulatywnego. Absolwentka Matematyki na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym KUL w Lublinie. Kształciła się również na Wydziale Artystycznym UMCS w Lublinie. Wydział Grafiki ASP w Warszawie ukończyła z wyróżnieniem rektorskim w dwóch specjalnościach: Grafika Warsztatowa i Ilustracja oraz Grafika Wydawnicza.
Ostatnie jej zainteresowania skupiły się wokół polskiej kultury ludowej i rękodzieła. Efektem tych zainteresowań jest autorska książka „Rocznik wsi” inspirowana tkaniną dwuosnowową, ilustrująca miesiąc po miesiącu niepowszechne bądź zapomniane tradycje i obrzędy ludowe. Realizowała także projekt „Atencja” poświęcony pereborom (lubelskim ornamentom tkackim) będący próbą konfrontacji dawnych technik rękodzielniczych z nowoczesnymi technikami cyfrowymi. Jest także założycielką marki modowej How I, w której wykorzystuje twórczo rozwinięty perebor w celu kreacji istotnych znaczeniowo i kulturowo ubrań.

Lizaveta Chyrvontsava – pochodzi z Mołodeczna (Białoruś). Członkini Białoruskiego Związku Mistrzów Sztuki Ludowej jako rzemieślniczka. W 1997 roku ukończyła Białoruski Państwowy Uniwersytet Kultury i Sztuki. Projekt dyplomowy „Koło Życia” był jej pierwszym projektem na Wydziale „Rzemiosła Ludowego”. Swoje umiejętności przejęła od matki, Chirvontsevy Victorii Mikitavny, nauczycielki wielu białoruskich mistrzów tkactwa i tkania słomy. Lizavieta zachowuje i rozwija szkołę młodzieżową wycinanki. Przeszkoliła ponad 120 specjalistów w zakresie sztuki dekoracyjnej i użytkowej. W 2018 roku otrzymała tytuł Mistrza Ludowego Białorusi. Twórczość Lizavety składała się z kilku odrębnych wątków: archetypowych i ozdobnych obrazów symbolicznych, postaci mitologicznych, białoruskich świąt czy kompozycji fabularnych. Styl autorki wyróżniają charakterystyczne elementy i wyraźna stylizacja obrazów. Twórczość charakteryzuje się eksperymentalnym wykorzystaniem materiału, doboru kolorów i rodzaju dekoracji. Prace artystki znajdują się w zbiorach Mińskiego Regionalnego Muzeum Historii Lokalnej (Białoruś), Państwowego Rezerwatu Historyczno-Kulturalnego –Muzeum „Zasławe” Obwodu Mińskiego (Białoruś), Bychowskiego Regionalnego Muzeum Historii i Historii Lokalnej, Domodiedowskiego Muzeum Historycznego i Lokalnego Muzeum Sztuki Regionu Moskiewskiego (Rosja), w Muzeum Etnograficznym – Dom Adama Pietrowskiego z Kupiszków (Litwa), w zbiorach prywatnych w Polsce, Rosji, Litwie, Ukrainie, Niemczech, USA, Japonii i innych krajach.

Kiryl Kryvarotau – białoruski artysta polskiego pochodzenia urodzony w 1998 roku. Absolwent wydziału artystycznego UMCS. Zajmuje się grafiką komputerową i sztuką multimedialną. Jego prace były prezentowane na różnorodnych wystawach, konkursach oraz wydarzeniach kulturalnych.

Yulia Datchenko zajmuje się wycinankarstwem oraz pisankarstwem. Wycinanka towarzyszy jej od dzieciństwa, kiedy to przez dłuższy czas żyła w miejscowości Petrykiwka, znanej ze swoich żywych tradycji rzemiosła ludowego. Wspaniale napisali o niej Switlana Bezpalko i Bogdan Jasińki:
Julia Datchenko uczyła się pisania jaj i wycinanki u Andrija Puszkarijewa, znanego ukraińskiego artysty. Przechodząc do sztuki ludowej, jej języka symbolicznego i ob razowania, artystka stworzyła jednak własny styl, zgodny z tradycjami ukraińskiej wycinanki ludowej, a jednocześnie ujawniała się jako artystka ekspresyjna. Dekoracyjne papierowe panele Datchenko są wyjątkowe ze względu na autorską stylizację elementów zaczerpniętych z pisanek, wyróżniają się specjalnymi ażurami i gładkimi liniami. Jej prace cechuje przywiązanie do tradycji przy jednoczesnym stylizowaniu antycznych motywów zgodnie z estetyką współczesnego widza. […].

Czesława Kaczyńska (ur. 1943 r.) należy do najbardziej znanych twórczyń kurpiowskich. Wszechstronnie utalentowana, już od ponad 60 lat prezentuje swoje umiejętności w wielu dziedzinach sztuki ludowej: zdobnictwie wnętrz, hafciarstwie, tkactwie, koronkarstwie i plastyce obrzędowej.
Zamiłowanie do tradycji regionu wyniosła z domu rodzinnego, od najmłodszych lat wzrastała w atmosferze zamiłowania do sztuki ludowej. Pierwsze wycinanki wykonała pod okiem babci Antoniny Staśkiewicz. Czesława Kaczyńska szybko jednak osiągnęła indywidualny styl, kontynuując jednocześnie tradycyjne formy wycinanki kurpiowskiej jak leluje, gwiazdy, wycinanki sylwetowe (koniki, ptaki). Z biegiem lat jej prace nabrały nowego wyrazu artystycznego poprzez stosowanie dużych formatów i wprowadzenie własnych elementów wzorniczych. Oprócz najbardziej reprezentatywnej wycinanki artystka wypowiada się w innych dziedzinach sztuki ludowej: tkactwie, hafcie (tradycyjne bluzki, obrusy, serwety), koronkarstwie (wstawki do stroju ludowego i pościeli), plastyce obrzędowej (pieczywo obrzędowe – byśki, nowe latka) i zdobniczej (kierce, kwiaty z bibuły).

Alena Semeniuk – białoruska artystka, magister sztuki mieszkająca i działająca od 7 lat w Lublinie. W swojej twórczości od lat skupia się na sztuce w przestrzeni publicznej, maluje między innymi murale, prowadzi warsztaty dla młodzieży. Od niedawna współpracuje również z białoruską niezależną grupą teatralną Kupalaucy. Tworzyła scenografie do spektaklu „Ulica” w reż. Arkadiusza Zętka, którego pokaz odbył się podczas Festiwalu Noc Kultury w Lublinie. Również współpracuje z lubelskim neTTheatre.